Jesienią 1772 roku do kilkutysięcznego Tarnowa – prywatnego miasta Sanguszków – wkroczyły zaborcze wojska austriackie. Rozpoczęła się trwająca półtora wieku epoka rozbiorów. Kiedy jesienią – 30 listopada 1918 roku, po 146 latach mieszkańcy wolą burmistrza Tadeusza Tertila i 26 rajców ogłosili zrzucenie zaborczego jarzma, Tarnów był trzecim co do wielkości (po Lwowie i Krakowie) miastem byłej Galicji. Był Pierwszym Niepodległym!
W okresie zaborów Tarnowianie wielokrotnie okazywali przywiązanie do polskości. Tutaj urodził się Józef Bem – bohater trzech narodów. Brali udział w powstaniach narodowych, wykorzystywali swobody autonomii galicyjskiej po 1866 roku do rozwijania szkolnictwa, kultury, życia politycznego i kształtowania wśród młodzieży patriotyzmu. W nieodległych Wierzchosławicach zaczynał działalność jeden z twórców niepodległości, późniejszy trzykrotny premier Wincenty Witos. Wielką popularnością cieszyło się założone pod koniec XIX wieku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. Wkrótce powstały organizowane przez Andrzeja Małkowskiego drużyny skautowe. Korzystając z przyzwolenia władz austriackich młodzież chętnie brała udział w działalności organizacji paramilitarnych takich jak Związek Strzelecki i Drużyny Bartoszowe. Ćwiczono sprawność fizyczną, musztrę, umiejętności strzeleckie, ale przede wszystkim kształtowano charaktery i patriotyzm. Służyło temu tarnowskie szkolnictwo pozbawione – inaczej niż w pozostałych zaborach – germanizacji i rusyfikacji. Czytano polską literaturę, książki historyczne Józefa Szujskiego, tarnowską prasę. Kiedy wybuchła światowa wojna w 1914 roku młodzież tarnowska licznie zasiliła Legiony Józefa Piłsudskiego. Innych zmobilizowano do armii austriackiej. To właśnie oni rozbrajali pod koniec października 1918 roku okupacyjne posterunki w mieście. W te dni 17 letni tarnowianin Jerzy Braun napisał i skomponował słynną pieśń „Płonie ognisko i szumią knieje”. Tarnowianie ofiarnie składali datki na rzecz wszelkich patriotycznych działań. Gdy w listopadzie 1918 roku w ogniu walk polsko-ukraińskich stanął ukochany Lwów, tarnowska młodzież spontanicznie pospieszyła z pomocą jego mieszkańcom.
Na początku Wielkiej Wojny Tarnów przez pół roku zajęty był przez wojska rosyjskie. Po bitwie pod Gorlicami (maj 1915 roku) powrócili Austriacy, którzy rozstrzelali za rzekomą „zdradę” kilku mieszkańców miasta. Przed budynkiem Szkoły Wydziałowej Żeńskiej (obecnie poczta przy ul. Adama Mickiewicza) postawili pomnik swojej armii. Został on zniszczony „w patriotycznym zapale” (m.in. oblany atramentem i utrącony) przez tarnowską młodzież świętującą odzyskanie niepodległości w październiku 1918 roku. Materiał z cokołu pomnika posłużył w 1931 roku do budowy Grobu Nieznanego Żołnierza, który upamiętnia ofiarę życia Polaków walczących o wolność w latach 1914 – 1920.
Nocą z 30 na 31 października 1918 roku polscy oficerowie pokierowali w Tarnowie rozbrojeniem żołnierzy austriackich. Obyło się bez rozlewu krwi. Wystawiono posterunki, na budynkach załopotały biało-czerwone flagi. Nad ranem ostatniego października mieszkańcy budzili się w Wolnej Małej Ojczyźnie. Stawała się Polska! Pisał 17 letni harcerz Adam Ciołkosz: „Szalona radość rozpiera nam serca, kiedy myślimy o tem, zdaje się nam, że cały świat jest dla nas za mały, że nic dla nas za trudnego, za ciężkiego, czego byśmy nie uczynili dla Polski; chcielibyśmy wszystko co nasze Polsce – oddać!”.
Tarnów posiadał u progu niepodległości około 40 tysięcy mieszkańców. Ważną rolę odgrywała w nim licząca blisko połowę obywateli społeczność żydowska. Galicyjska bieda okresu zaborów sprawiła, iż było to miasto biedne, pozbawione przemysłu. Dopiero powstanie Państwa Polskiego przyczyniło się do jego gospodarczego rozwoju. W 1927 roku z inicjatywy prezydenta Ignacego Mościckiego rozpoczęto budowę Państwowej Fabryki Związków Azotowych – największego przedsiębiorstwa regionu. W okresie dwudziestolecia międzywojennego Tarnów stał się ważnym miastem na gospodarczej i kulturalnej mapie Rzeczypospolitej.
Młodzież naszej Szkoły uczciła 99 rocznicę Niepodległości organizując wiele przedsięwzięć w ramach Projektu „Świętujemy Niepodległą”. W dniu 11 Listopada wzięliśmy udział w Uroczystościach na terenie Mościc. Po raz pierwszy Poczet Sztandarowy prezentował Sztandar Szkoły Podstawowej nr 20. Jak zwykle licznie dopisali wraz ze swoimi Druhnami mali harcerze z działających w Szkole Gromad Zuchowych. Duże wrażenie wzbudziła rekonstrukcja bitwy Legionistów z żołnierzami austriackimi, którzy ostatecznie poddali się przy powszechnym aplauzie zgromadzonych widzów.
